23. tydzień ciąży - który to miesiąc? 23. tydzień ciąży to pierwszy tydzień szóstego miesiąca, a zarazem początek ostatniego miesiąca II trymestru. To oznacza, że do rozwiązania pozostało ok. 17 tygodni. Na tym etapie kobiety zaczynają powoli odczuwać, jak niewiele czasu jest do porodu. Warto jednak myśleć pozytywnie 30 tydzień ciąży – ułożenie dziecka. W trzydziestym tygodniu ciąży dziecko coraz szybciej przybiera na wadze i rośnie. Jego organizm rozwija się i wzmacnia układ nerwowy, a pod skóra odkłada się tkanka tłuszczowa. Wzmocnieniu ulegają płuca i mięśnie oddechowe – są już na tyle rozwinięte, że w przypadku wcześniejszego To dla wielu z nich jakby przypieczętowanie informacji o ciąży: pozytywnych wyników testów ciążowych, badań krwi. Kiedy możesz usłyszeć bicie serca dziecka podczas badania USG? I co, jeśli go nie słychać? Spis treści. Kiedy można usłyszeć bicie serca dziecka? Jak brzmi bicie serca dziecka? Dlaczego czasem nie słuchać bicia W 24. tygodniu ciąży Twoje zmysły również są w pełni dostrojone do Twojego dziecka, które już w brzuchu domaga się uwagi. Być może zauważyłaś, że maluch zwiększa swoją aktywność w czasie, kiedy Ty odpoczywasz. To dobry moment na nawiązanie z nim kontaktu – ułożenie ręki na brzuchu, głaskanie, pukanie czy lekkie 27. tydzień ciąży: Objawy ciąży. Oto niektóre z objawów, których możesz doświadczać w 27. tygodniu ciąży: Ból kości miednicy. W czasie ciąży zmiany hormonalne przyczyniają się do rozluźnienia stawów i więzadeł, przygotowując organizm kobiety do porodu. Staw łączący dwie połówki miednicy staje się w tym czasie W przypadku zdrowych noworodków – od momentu narodzin. W przebiegu porodu drogami natury, dziecko bezpośrednio po urodzeniu jest kładzione w pozycji na brzuszku na brzuchu mamy. W tej pozycji odbywa się zwykle pierwszy kontakt skóra do skóry noworodka z mamą. Dziecko pozostawione w ten sposób na mamie, podparte lekko w okolicy stóp 39 tydzień ciąży a zmiany w organizmie kobiety. 39 tydzień ciąży jest jednym z ostatnich przed porodem. Przyjście malucha na świat nastąpi niebawem, dlatego 9 miesiąc powinien być czasem odpoczynku przed skurczami. Brzuch mamy jest już na tyle duży, że może przeszkadzać w codziennych czynnościach, a skurcze przepowiadające Rozwój dziecka w 32 tygodniu ciąży. Twoje dziecko waży już prawie 2 kilogramy i ma ponad 40 centymetrów długości. Tkanka tłuszczowa stanowi już dziesiątą część jego wagi, dzięki temu maluch jest znacznie pulchniejszy i nabrał nieco krągłości. Jeśli chodzi o badania, które lekarz może zalecić w 5. tygodniu ciąży, należą do nich morfologia krwi, badanie grupy krwi i Rh, badanie stężenia glukozy we krwi na czczo, a do tego badania w kierunku kiły, toksoplazmozy i różyczki. Do tego wskazane jest wykonanie badania ogólnego moczu, cytologii oraz udanie się na konsultację Rozwój dziecka w 36 tygodniu ciąży. Pod koniec 36 tygodnia ciąży dziecko osiąga już dojrzałość potrzebną do bezpiecznego przyjścia na świat. W tym czasie głównie rośnie i nabiera masy, jednak to nie wszystko, co warto wiedzieć na temat rozwoju malucha w 36 tygodniu ciąży. Oto kilka najważniejszych faktów: cCZu. Zmiany, które zachodzą w ciągu 9 miesięcy ciąży, następują bardzo dynamicznie. Co dzieje się w poszczególnych trymestrach ciąży? Które momenty są kluczowe dla prawidłowego rozwoju dziecka? Kalendarz ciąży: pierwszy trymestr (1-13 tydzień ciąży) Przyjęto sposób liczenia ciąży, gdzie jako jej rozpoczęcie uznaje się pierwszy dzień miesiączki. Po ustąpieniu krwawienia w ciele kobiety dojrzewa komórka jajowa, która w okresie owulacji ma szansę połączyć się z plemnikiem. Oznacza to, że 3 tydzień ciąży jest w rzeczywistości pierwszym tygodniem rozwoju zarodka. Około 4 tygodnia ciąży zarodek zagnieżdża się w macicy i zaczyna wydzielać hormon HCG, czyli gonadotropinę kosmówkową. To dzięki niemu test ciążowy pokazuje wynik pozytywny. W 5 tygodniu ciąży zarodek zaczyna wykształcać kręgi, zawiązki mózgu oraz układu nerwowego. Do równie ważnych zmian dochodzi także w tygodniu 9, to wtedy kształtują się narządy płciowe, a na twarzy pojawia się coraz więcej szczegółów, np. dziurki w nosie czy wargi. Między 10 a 11 tygodniem ciąży zarodek zmienia się w płód i ma już wykształcone wszystkie narządy wewnętrzne. To także moment, gdy ryzyko poronienia istotnie maleje. Pod koniec pierwszego trymestru płód waży około 14 g i ma 6 cm. Dla kobiety pierwszy trymestr to czas nasilonych dolegliwości: mdłości, wymioty, zmęczenie, senność. Po nim jednak przychodzi już dużo przyjemniejszy, drugi trymestr ciąży. Kalendarz ciąży: drugi trymestr (14-26 tydzień ciąży) Drugi trymestr ciąży rozpoczyna intensywny rozwój zmysłów u dziecka. W 16 tygodniu ciąży dziecko zaczyna słyszeć dźwięki i próbuje poruszać oczami. Ruchy dziecka stają się coraz bardziej skoordynowane i zaczynają być wyczuwalne dla matki. Interakcja między matką a dzieckiem z każdym tygodniem jest większa. Już w 17 tygodniu ciąży dziecko odczuwa emocje przeżywane przez mamę (złość, radość, smutek). Tydzień później zaczyna również reagować na bodźce (głaskanie brzucha, mówienie, puszczanie muzyki). W 21 tygodniu dziecko rozpoznaje już wszystkie smaki, reaguje na światło, a jego ruchliwość stale rośnie. Wykształcają się również struny głosowe i zawiązki zębów stałych. Rosną narządy wewnętrzne. Pojawiają się cebulki włosów i brwi (24 tydzień ciąży). Pod koniec drugiego trymestru dziecko przybiera już spore rozmiary – waży około 1 kg i ma 40 cm. Kalendarz ciąży: trzeci trymestr (27-39 tydzień ciąży) W 28 tygodniu ciąży dziecko rozpoznaje już dźwięk głosu matki, jego ton i rytm. Zapamiętuje go i jest w stanie rozpoznać także po narodzinach. Około 30 tygodnia dziecko zaczyna zmieniać swoją pozycję i przygotowywać się do momentu narodzin. W trzecim trymestrze dziecko w sporym tempie przybiera na wadze, co nie pozostaje obojętne kobiecie, która z coraz większym trudem się porusza. Samo dziecko rusza się znacznie mniej niż do tej pory. Wszystko przez to, że zaczyna mu brakować miejsca na fikołki. Bardzo intensywnie rozwija się mózg dziecka, a jego twarz nabiera kształtów noworodka – zaokrąglają się policzki. Już w 37 tygodniu ciąży dziecko jest gotowe do porodu i może przyjść na świat w każdej chwili. Ryzyko przedwczesnego porodu znika. Dla kobiety to czas „donoszenia ciąży”. Pod koniec trzeciego trymestru dziecko waży od około 2,6 do 3,6 kg. Pod koniec 24 tygodnia ciąży waga dziecka to około 600 g, a wzrost 30 cm i waży około 600 gramów. Jego ciało intensywnie rośnie i przybiera około 90 gramów tygodniowo. Ewentualne rozwiązanie ciąży na tym etapie uznawane jest już za przedwczesny poród, a nie poronienie. 24 tydzień ciąży - który to miesiąc? Jak się czuje przyszła mama? Zobacz film: "Jak twój maluszek rozwija się w brzuchu?" spis treści 1. Rozwój dziecka w 24 tygodniu ciąży 2. Zmiany w organizmie w 24 tygodniu ciąży - 3. 24 tydzień ciąży - proces ciąży 1. Rozwój dziecka w 24 tygodniu ciąży 24 tydzień ciąży to okres, w którym proporcje ciała dziecka zbliżają się do tych, jakie będzie miało przy urodzeniu. To 6 miesiąc i drugi trymestr ciąży. Dziecku rosną włosy i paznokcie. Dojrzewają narządy wewnętrzne. W płucach wytwarzają się oskrzeliki, które będą pośredniczyć w wymianie gazowej po urodzeniu, podczas oddychania. Meszek płodowy i maź płodowa obficie pokrywają skórę i chronią ją przed zmacerowaniem przez sole mineralne zawarte w płynie owodniowym. Wytwarzają się wiązadła stawowe, stabilizujące pracę stawów, co stanowi przygotowanie do poruszania się poza macicą wypełnioną płynem owodniowym. Szkielet intensywnie kostnieje – tkanka kostna zastępuję chrząstkę. Dziecko magazynuje substancje potrzebne po urodzeniu: wapń, żelazo i białka. Od tego czasu wzrasta częstotliwość, siła i amplituda ruchów oddechowych (rytmicznego kurczenia się i rozkurczania klatki piersiowej, przypominających ruchy towarzyszące oddychaniu) oraz ruchów ssania. Pod koniec tego tygodnia otwiera się szpara powiekowa. Gałka oczna porusza się w górę, w dół, na boki. Reakcja na silne światło jest coraz bardziej wyraźna. Dzięki rozwiniętemu błędnikowi, dziecko jest już świadome swego położenia wewnątrz macicy i jego ewentualne ruchy są już kontrolowane, służą przemieszczaniu się na z góry upatrzone przez bobasa pozycje. Ułożenie dziecka w 24 tygodniu ciąży nie jest stałe, ponieważ dziecko ma jeszcze bardzo dużo przestrzeni. To jedyne w swoim rodzaju uczucie doświadczać świadomych ruchów swojego skarba w brzuszku, pod sercem! Tabela. Szacowane, średnie wymiary płodu w 24 tygodniu ciąży. Omówienie skrótów z tabeli znajduje się w artykule Biometryczne wymiary płodu. Wymiar (mm)Średnia5 centyl95 centylCHL295268322BPD605070OFD797286HC221206236AC190172208FL433947Masa (g)670524816 Szczególnie intensywnie rozwija się układ nerwowy, zwiększa się ilość komórek nerwowych i ich połączeń. Ośrodkowy układ nerwowy jest z każdym tygodniem coraz bardziej skomplikowaną strukturą i przyjmuje coraz to nowe funkcje. Wygląd dziecka też się zmienia i coraz bardziej upodabnia do tego, jaki będzie miało w trakcie porodu. PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem: Wymioty, skurcze a 24 tydzień ciąży - odpowiada lek. Renata Grzechocińska 24-tydzień ciąży a podejrzenie PCOS - odpowiada lek. Tomasz Budlewski Konflikt serologiczny a 24. tydzień ciąży - odpowiada lek. Aleksandra Witkowska Wszystkie odpowiedzi lekarzy 2. Zmiany w organizmie w 24 tygodniu ciąży - Twój brzuch robi się coraz większy. Dno macicy znajduje się teraz na wysokości pępka. Nie tylko dzidziuś rośnie, otacza go też coraz większa ilość płynu owodniowego. Waga mamy w 24 tygodniu ciąży może wzrosnąć. Ma to związek z intensywniejszym rozwojem dziecka, wód płodowych i łożyska. W 24 tygodniu ciąży brzuch w dalszym ciągu będzie swędział, pojawiać się będą rozstępy na skórze oraz ból w pachwinach, spowodowany naciąganiem więzadeł, na których zawieszona jest macica. Jednocześnie ruchy dziecka w 24 tygodniu ciąży stają się coraz gwałtowniejsze i silniejsze. Z czasem staną się wolniejsze i bardziej regularne. W dalszym ciągu będziesz miała zmienne nastroje, będziesz zapominać o ważnych spotkaniach i innych terminach, będziesz mieć również trudności ze skupieniem uwagi. Na tym etapie ciąży typowym objawem jest wzrost apetytu. Twój dzidziuś rośnie i robi się naprawdę głodny. Wzrost apetytu w ciąży może być na tyle silny, że będziesz budzić się w nocy z chęcią odwiedzenia lodówki. Do pewnego stopnia musisz spełniać wymagania dziecka i dostarczać organizmowi wartościowego pożywienia w dawkach większych niż przed ciążą czy w pierwszym trymestrze. Pamiętaj: ciąża nie jest odpowiednim momentem na odchudzanie, nawet jeśli wyjściowo byłaś nieco „przy kości”. Z drugiej strony, nie folguj sobie – unikaj słodyczy, słonych przekąsek czy tłustych dań typu fast food. Pamiętaj też o właściwym nawodnieniu organizmu – częste wizyty w toalecie mogą Cię skłaniać do ograniczania przyjmowania płynów, co jest dużym błędem. Pomijając bezpośrednie zagrożenie dla dziecka, nawet niewielkie odwodnienie nasilić może takie niekorzystne objawy jak skurcze łydek czy hemoroidy. Zapewne wyglądasz kwitnąco. Zaokrągliłaś się na twarzy, w oczach mężczyzn jesteś teraz bardziej kobieca. Możesz też prawdopodobnie dostrzec zagęszczenie włosów. Spowodowane jest ono zmianami hormonalnymi w 24 tygodniu ciąży. Te włosy, które normalnie by ci wypadły, w czasie ciąży nie wypadają i w efekcie masz gęstsze włosy niż kiedykolwiek. Jednak twoja radość nie będzie trwała długo. W dwudziestym czwartym tygodniu ciąży twój wygląd ulegnie dużej poprawie (123RF) Po porodzie wszystkie te włosy, utrzymywane przez hormony na głowie, wypadną w dość krótkim czasie, co może być dla ciebie dość traumatycznym przeżyciem – każde mycie włosów będzie się kończyło zapchaniem odpływu prysznica przez wypadające włosy. Pamiętaj wtedy, że to są właśnie te włosy, które powinny były wypaść wcześniej, ale ciąża je zatrzymała na kilka dodatkowych miesięcy. 3. 24 tydzień ciąży - proces ciąży Między dwudziestym czwartym a dwudziestym ósmym tygodniem ciąży twój lekarz prowadzący ciążę zleci ci wykonanie testu tolerancji glukozy, który służy do wykrycia cukrzycy ciążowej. Jest to zaburzenie, które dotyka od 2 do 5% kobiet w czasie ciąży (wg niektórych źródeł nawet 8%). Schorzenie to polega na nieprawidłowej gospodarce glukozą w organizmie kobiety w ciąży. Podczas ciąży hormony, wydzielane w dużych ilościach przede wszystkim przez łożysko, powodują mobilizację glukozy do krwi w organizmie kobiety. Zjawisko to ma na celu zapewnienie wystarczającej ilości energii dla rozwijającego się dziecka. Jeśli zawiodą mechanizmy neutralizujące nadmierną ilość cukru w organizmie matki, rozwija się właśnie cukrzyca ciążowa. Kobiety, których dotknęło to schorzenie, mają zwiększone ryzyko rozwinięcia cukrzycy w przyszłości, niezależnie od ciąży. Często ciąża stanowi mechanizm ujawnienia się cukrzycy u matki, która to choroba pojawiłaby się w ciągu kilku lat, gdyby matka w ciążę nie zaszła. Jeśli cukrzyca ciążowa zostanie rozpoznana, konieczna będzie odpowiednia dieta, a czasem leczenie insuliną. Nieleczona cukrzyca grozi zaburzeniami rozwoju dziecka i znacznie zwiększoną masą płodu, co może być przyczyną komplikacji w trakcie porodu. Cukrzyca może też czasem doprowadzić do zmniejszonej masy płodu (hipotrofii). Wykazano również, że dzieci kobiet z cukrzycą, która nie jest prawidłowo kontrolowana (wysokie poziomy cukru, głównie z powodu nieprzestrzegania przez matkę diety), mają w przyszłości, w dorosłym życiu, zwiększone ryzyko miażdżycy i jej powikłań, takich jak udar mózgu czy zawał serca! Bardzo ważne jest więc skrupulatne przestrzeganie diety cukrzycowej, tak aby glikemia (poziom glukozy we krwi), którą pacjentki z cukrzycą ciążową sprawdzają zwykle cztery razy dziennie glukometrem, nie przekraczała norm zarówno na czczo, jak i po posiłkach. Przy prawidłowej diecie notuje się w ciąży niewielkie przyrosty masy ciała, a czasem wręcz jej spadek, pożądany szczególnie w przypadku otyłych ciężarnych. Ciąża powikłana cukrzycą wymaga wnikliwej obserwacji i niekiedy wcześniejszego jej rozwiązania, na pewno zaś nie należy zwlekać z rozwiązaniem dłużej niż do terminu porodu. Jeśli poród nie rozpocznie się samoistnie do ukończenia czterdziestego tygodnia, lekarz zwykle decyduje o indukcji (wywołaniu) porodu. Podczas ciąży wykonuje się również dodatkowe badanie USG w trzecim trymestrze, mające na celu ocenę masy płodu. Tabela. Odpowiednie postępowanie przy wystąpieniu cukrzycy ciężarnych. | Postępowanie w przypadku wystąpienia cukrzycy | Znaczenie | | Codzienna kontrola poziomu cukru glukometrem. | Weryfikuje prawidłowy poziom cukru, stanowi wskazówkę przy układaniu diety i ewentualnym leczeniu insuliną. | | Poranna kontrola ciał ketonowych w moczu (opcjonalnie). | Obecność ciał ketonowych wskazuje na niedostateczne odżywienie, jest to wskazówka do modyfikacji diety. | | Odpowiednia dieta. | Odpowiednia dieta może obniżyć poziom cukru i zredukować potrzebę leczenia insuliną. | | Leczenie insuliną. | W ciężkich przypadkach cukrzycy konieczne jest regularne podawanie insuliny. | Nieleczona cukrzyca w ciąży dodatkowo sprzyja rozwinięciu się cukrzycy w kilka lat po urodzeniu dziecka oraz jej cięższemu przebiegowi w ewentualnych kolejnych ciążach. Jeśli stwierdzono u ciebie cukrzycę w ciąży, powinnaś bezwzględnie stosować się do wskazań lekarza. Przestrzegaj zaleconej diety, odżywiaj się regularnie, w małych ilościach. polecamy Co to znaczy nieprawidłowe ułożenie dziecka w brzuchu? Ułożenie dziecka w łonie matki może być główkowe, miednicowe (pośladkowe) lub poprzeczne. Właściwie tylko ta pierwsza możliwość uznawana jest za prawidłową i pozwala na poród naturalny. Jak może być ułożona główka dziecka w brzuchu? Nawet w ostatnim etapie ciąży, dziecko może odwrócić się do góry głową. Dlatego między innymi tak ważne jest ostatnie badanie USG, by sprawdzić ułożenie dziecka w łonie matki. Zobacz, jaki wpływ na poród ma ułożenie dziecka w brzuchu mamy. Pod koniec ciąży jest to jednak z najbardziej frapujących przyszłe mamy kwestii: czy moje dziecko ustawiło się już główką do dołu, a jeśli nie - kiedy to wreszcie nastąpi? Kiedy mówimy o nieprawidłowym ułożeniu dziecka w brzuchu? Spis treściJak układa się dziecko do porodu?Położenie główkoweJak wygląda poród przy położeniu główkowym?Położenie pośladkowegoJak wygląda poród przy położeniu pośladkowym?Położenie poprzeczneJak wygląda poród przy położeniu poprzecznym?Położenie skośneJak wygląda poród przy położeniu skośnym?Dlaczego niektóre dzieci układają się nietypowo?Obracanie dziecka w brzuchu mamy Na czym polega poród przez cesarskie cięcie? Jak układa się dziecko do porodu? Do mniej więcej 30.–32. tygodnia ciąży dziecko ułożone jest w macicy zupełnie dowolnie – ma jeszcze dużo miejsca i może robić fikołki w zależności od swojego temperamentu i nastroju. Ale w okolicach 32.–34. tygodnia ciąży, gdy zaczyna robić się ciasno, ustawia się w macicy w taki sposób, w jaki zamierza się rodzić. Położenie dziecka jest bardzo ważne, bo od tego w pierwszej kolejności zależy sposób porodu. Oto wszystkie możliwe warianty ułożenie dziecka i ich konsekwencje. Zobacz, jakie pozycje może przyjąć płód w łonie mamy, a potem czytaj dalej, jak wygląda poród przy ułożeniu główkowym, pośladkowym i poprzecznym. Położenie główkowe To prawidłowa i najlepsza pozycja do porodu. Większość dzieci przyjmuje ją już między 32. a 36. tygodniem ciąży. Po upływie 36. tygodnia także jest jeszcze szansa na samoistny obrót, ale nie zdarza się to często: u pierworódek tylko w 8 proc. przypadków, u wieloródek nieco częściej. Oto wskazówki, jakie objawy świadczą o położeniu główkowym po 34. tygodniu ciąży: dziecko kopie cię nóżkami po żebrach twój partner może usłyszeć bicie serca waszego dziecka, przykładając ucho do twojego brzucha poniżej pępka. Zobacz też: Czy leżenie na brzuchu w ciąży jest bezpieczne? DZIECKO W BRZUCHU: najważniejsze etapy rozwoju. Zobacz kalendarz ciąży Jak wygląda poród przy położeniu główkowym? Położenie podłużne główkowe jest najbardziej fizjologiczne, najlepsze do porodu drogami natury. Dziecko ułożone w ten sposób będzie miało najmniej problemów z wyjściem na świat, pod warunkiem jednak, że jest zwrócone twarzą w stronę kręgosłupa mamy i ma główkę pochyloną do przodu (bródka dziecka dotyka jego klatki piersiowej). Mówi się wtedy o ułożeniu potylicowym, gdyż częścią torującą dziecku drogę na świat jest potylica. To najbardziej korzystna pozycja, ponieważ obwód główki jest najmniejszy i rodzącemu się dziecku najłatwiej jest wpasować się w kanał miednicy. Jeśli twoje dziecko ustawi się właśnie w ten sposób, masz duże szanse na prosty, nieskomplikowany poród. W przypadku gdy malec wchodzi do kanału rodnego z główką wyprostowaną lub nawet nieco odgiętą do tyłu, poród będzie trudniejszy. Częścią przodującą – zamiast potylicy – będzie wtedy wierzchołek głowy, czoło lub twarz dziecka. Ułożenie twarzyczkowe oznacza największe odgięcie główki do tyłu – rodzi się ona wówczas największym obwodem. Poród jest w tej sytuacji utrudniony, a nawet niemożliwy – może być konieczne cesarskie cięcie. Położenie pośladkowego Położenie podłużne miednicowe potocznie nazywane pośladkowym może mieć kilka wariantów: miednicowe zupełne: nogi dziecka zgięte we wszystkich stawach, częścią przodującą są pośladki i stópki; dziecko wygląda wtedy tak, jakby siedziało po turecku, tylko mocno ścieśnione, z wysoko uniesionymi kolanami miednicowe niezupełne pośladkowe: nóżki są wyprostowane w kolanach i skierowane ku górze (stópki znajdują się obok twarzy), dziecko jest zgięte wpół niczym scyzoryk, a częścią przodującą są pośladki stópkowe zupełne: obie nóżki malucha znajdują się nad szyjką macicy – przodują zatem dwie stópki stópkowe niezupełne: jedna nóżka dziecka jest zgięta w kolanie, druga natomiast wchodzi do kanału rodnego – przoduje jedna stópka położenie kolankowe zupełne i niezupełne (analogicznie jak w przypadku położeń stópkowych). Jeśli chcesz „pobawić się w lekarza”, próbując określić pozycję malca, o położeniu podłużnym miednicowym mogą świadczyć następujące objawy: nie czujesz kopania po żebrach, a w dole brzucha i po bokach serce dziecka twój partner może usłyszeć, przykładając ucho do twojego brzucha powyżej pępka. Jak wygląda poród przy położeniu pośladkowym? Położenie miednicowe znacznie utrudnia poród drogami natury. Nie jest on wprawdzie zupełnie niemożliwy, ale kosztuje matkę bardzo dużo wysiłku, często kończy się zabiegowo i wiąże się z większym ryzykiem powikłań. Dlatego obecnie rzadko odbywają się porody pośladkowe – zwykle dziecko w położeniu miednicowym rodzi się drogą cesarskiego cięcia. Poród pośladkowy jest trudniejszy, ponieważ pośladki mogą w niedostatecznym stopniu rozewrzeć kanał rodny i główka, która jest szersza, będzie przechodzić przez niego z wielkim trudem. Poród siłami natury można rozważyć u kobiety, która ma prawidłową budowę miednicy, rodzi już po raz kolejny, a jej dziecko waży od 2500 do 3500 g (nie mniej ani nie więcej) i jest w położeniu miednicowym zupełnym (częścią przodującą są pośladki i stópki), z główką maksymalnie przygiętą do klatki piersiowej. W pewnych sytuacjach warto podjąć próbę tzw. zewnętrznego obrotu na główkę, by uniknąć cesarskiego cięcia (patrz ramka obok). Za wykonaniem cesarskiego cięcia przemawiają: podejrzenie niewspółmierności płodowo-miednicowej (nieproporcjonalnie duże dziecko przy niewielkich rozmiarach miednicy kobiety) zaburzenia czynności skurczowej fakt, że kobieta rodzi po raz pierwszy w życiu masa dziecka powyżej 3500 g lub poniżej 2500 g. Położenie poprzeczne Położenie poprzeczne jest bardzo rzadkie. Jeśli podejrzewasz, że twoje dziecko ułożyło się właśnie w ten sposób, potwierdzeniem tych podejrzeń mogą być następujące objawy (obserwowane po 34. tygodniu ciąży): twój brzuch ma kształt poprzecznie owalny po prawej i po lewej stronie brzucha możesz wyczuć dłońmi dwie duże kule – to główka i pośladki dziecka nie masz kłopotów z oddychaniem przed upływem 38. tygodnia ciąży wysłuchanie serca dziecka przez powłoki brzuszne jest trudne, czasem niemożliwe. Jak wygląda poród przy położeniu poprzecznym? Przy położeniu poprzecznym jedynym sposobem urodzenia dziecka jest operacja, czyli cesarskie cięcie. Czytaj: Jak przygotować się do planowej cesarki? Cesarskie cięcie: jakie są wskazania do cesarki? Położenie skośne Jeżeli dziecko nie znajduje się w żadnej z wymienionych dotąd pozycji – położnicy mówią o położeniu skośnym. Oś ciała noworodka nie przebiega wówczas ani dokładnie poziomo, ani pionowo w stosunku do osi długiej macicy, tylko przecina ją pod dowolnym kątem. Pozycję tę wybiera ok. 1 proc. noworodków. Jak wygląda poród przy położeniu skośnym? Przy położeniu skośnym poród może odbyć się drogami natury albo przez cesarskie cięcie – zależy to od konkretnego położenia dziecka, a wariantów jest niemało. Jeżeli odchylenie osi ciała dziecka od pionu nie jest zbyt duże, lekarz może próbować wykonać zewnętrzny obrót na główkę, by zwiększyć szanse na poród fizjologiczny. Dlaczego niektóre dzieci układają się nietypowo? Najczęstszą przyczyną nieprawidłowych położeń płodu jest nieprawidłowa budowa miednicy kostnej przyszłej mamy. Gdy miednica zbudowana jest niestandardowo (np. kiedy jest zbyt mała albo za długa i zbyt wąska), dziecko nie ma miejsca, aby ułożyć się w normalny sposób – to najczęstsza przyczyna ułożeń poprzecznych i skośnych. Wśród innych przyczyn wymieniane są: poród przedwczesny (gdy rodzi się dziecko, które nie zdążyło jeszcze zmienić pozycji na główkową) nieprawidłowa budowa macicy (np. przegroda macicy, macica dwurożna) wielowodzie – zwiększa ruchomość dziecka małowodzie – ogranicza ruchomość dziecka wiotkie ściany macicy i powłok brzusznych – jako konsekwencja licznych porodów (mogą wystąpić u kobiet, które rodziły więcej niż trzy razy) wady wrodzone dziecka (np. wodogłowie) łożysko przodujące zbyt krótka pępowina występowanie w macicy guzów, mięśniaków ciąża bliźniacza. Czytaj: Krew pępowinowa - decyzję o jej pobraniu musisz podjąć jeszcze przed porodem, bo poród to jedyna okazja, żeby ją pobrać. To ostatni moment na podjęcie decyzji. Sprawdź, dlaczego warto bankować krew pępowinową. Obracanie dziecka w brzuchu mamy Gdy dziecko jest w położeniu miednicowym albo skośnym, aby uniknąć cesarskiego cięcia, lekarz może zaproponować zabieg zewnętrznego obrotu dziecka w macicy. Trwa on kilka minut: położnik ruchami masująco-uciskającymi próbuje przemieścić dziecko do pozycji główką ku dołowi. Zabieg jest wykonywany w szpitalu, gdzie przygotowana jest sala operacyjna – aby w razie rozpoczęcia akcji porodowej można było przeprowadzić cesarskie cięcie. Obrót zewnętrzny najlepiej wykonać po upływie 36.– 37. tygodnia ciąży, na kilka dni przed planowanym terminem porodu. Skuteczność zabiegu wynosi ok. 50 proc. u pierworódek i 60 proc. u wieloródek. Powodzeniu sprzyja większa ilość płynu owodniowego (ale nie wielowodzie!) oraz położenie miednicowe zupełne (takie, w którym obie nóżki są zgięte w biodrach i kolanach, a stópki płodu znajdują się na dole). Ułożenie bliźniąt w brzuchu W przypadku ciąży bliźniaczej położenia dzieci mogą być różne – wariantów jest bardzo wiele. Poród drogami natury możliwy jest tylko w dwóch sytuacjach – gdy oba maluszki są ułożone główkowo lub gdy pierwszy jest ułożony główkowo, a drugi pośladkowo. Każde inne położenie stanowi wskazanie do cięcia cesarskiego. miesięcznik "M jak mama"